Trẻ sơ sinh phải mất từ 3-7 ngày để khô và rụng rốn hoàn toàn, thậm chí là cả tháng. Trong khoảng thời gian đó, đòi hỏi mẹ phải rất cẩn thận trong cách vệ sinh rốn trẻ sơ sinh, vì chỉ với một sự bất cẩn nhỏ, khả năng trẻ bị viêm rốn hoặc nhiễm trùng rốn là rất lớn.
Khi thai nhi ở trong tử cung, dây rốn có vai trò dẫn truyền các chất chất dinh dưỡng từ mẹ để thai nhi hấp thu và lớn lên từng ngày. Cho đến khi trẻ chào đời, công dụng của dây rốn cũng không còn nên các bác sĩ sẽ cắt bỏ phần dây rốn như một dấu mốc đánh dấu sự chào đời của trẻ. Sau khi cắt đoạn dây rốn dài từ 20 đến 60 cm, cuống rốn của trẻ còn thừa một đoạn khoảng 4-5 cm, và phải mất 7-21 ngày thì cuống rốn mới khô dần và tự rụng.
Trong khoảng thời gian trước khi rốn rụng, mẹ cần vệ sinh rất cẩn thận vì nếu không chăm sóc kỹ thì khả năng nhiễm trùng là tất yếu. Trường hợp rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng và không được điều trị kịp thời thì sẽ gây nhiễm trùng máu và dẫn đến tử vong.
Những điều cần lưu ý về cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh
- Trước khi tắm và vệ sinh rốn cho trẻ, mẹ cần rửa sạch tay bằng nước và xà phòng, sau đó sát trùng bằng cồn 90 độ một lần nữa.
- Khi tháo băng rốn mẹ hãy kiểm tra xem có gì bất thường không, ví dụ như rốn có mùi, sưng tấy và có mủ, hay thậm chí là chảy máu.
- Sử dụng tăm bông có thấm qua nước sôi để nguội để vệ sinh sạch rốn cho trẻ. Bắt đầu từ chân rốn, thân rốn rồi tới cuống rốn. Mẹ lưu ý là làm nhẹ nhàng và thay bông khác khi bông lau đã bẩn.
- Sau khi vệ sinh rốn cho trẻ xong, dùng cồn 70 độ để sát trùng lại vùng da quan rốn cho thật sạch.
- Theo lời khuyên của các bác sĩ Nhi khoa, thực tế trẻ không cần phải băng rốn lại như cách nhiều gia đình làm. Thế nhưng nếu điều đó làm mẹ an tâm hơn thì việc này cũng không ảnh hưởng gì.
Rửa sạch tay bằng nước và xà phòng, sau đó sát trùng bằng cồn 90 độ trước khi vệ sinh rốn cho trẻ
Những sai lầm phổ biến trong cách vệ sinh rốn trẻ sơ sinh
- Băng rốn quá kín và quá chặt: Nhiều mẹ cho rằng việc quấn thật kín rốn của trẻ sẽ giúp bảo vệ rốn tốt hơn khỏi sự nhiễm khuẩn. Thế nhưng chính hành động này lại làm cho vi khuẩn sinh sôi dễ hơn, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cao.
- Tự ý dứt cuống rốn của trẻ: Đây là việc làm hoàn toàn sai lầm. Rốn của trẻ sơ sinh cần thời gian để tự khô và tự rụng. Nó là quá trình tự nhiên và không cần đến bất kỳ sự tác động nào. Nếu mẹ tự ý dứt cuống rốn của trẻ khi nó chưa đủ khô thì có thể gây chảy mảu và nhiễm trùng.
- Để trẻ ngâm người trong nước: Khi tắm cho trẻ sơ sinh mẹ cần hết sức lưu ý: hạn chế để rốn của trẻ tiếp xúc với nước, nếu để rốn bị ướt trong thời gian lâu thì sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Bôi thuốc lạ lên rốn trẻ: Theo kinh nghiệm dân gian của các bà các mẹ truyền lại, cho trẻ đắp một số loại lá sẽ giúp cuống rốn nhanh khô và mau rụng. Tuy nhiên, đây lại là kinh nghiệm sai lầm vì không may còn có thể làm rốn của trẻ bị nhiễm trùng. Theo lời khuyên của các bác sĩ, không nên tác động bất cứ điều gì, rốn của trẻ sẽ tự khô và rụng.
Băng rốn quá kín hoặc quá chặt làm cho vi khuẩn sinh sôi dễ hơn, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cao
Cách xử lý trẻ bị nhiễm trùng rốn
Khi mẹ kiểm tra thấy cuống rốn của trẻ có dấu hiệu của viêm nhiễm như: mùi lạ, sưng đỏ và có mủ vàng thì hãy sử dụng bông tăm có thấm cồn 35 độ và cồn 3% lần lượt vệ sinh lỗ rốn rồi lau đi phần dịch mủ.
Nếu bề ngoài rốn đã đóng vẩy nhưng vẫn chảy mủ, mẹ có thể dùng bông có thấm Nitrofurazone 0,1 % để đắp lên rốn bé và thay bông 3-4 lần mỗi ngày.
Với trường hợp nặng hơn khiến mẹ hoang mang trong cách xử lý, hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được các bác sĩ cứu chữa kịp thời.
Cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng rốn
Vừa rồi là những lưu ý cho mẹ trong cách chăm sóc và vệ sinh rốn trẻ sơ sinh. Hi vọng rằng mẹ sẽ có thêm kinh nghiệm để chăm sóc và nuôi dưỡng con tốt hơn.