Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, có 14.5% trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng nhẹ cân và 24.9% trẻ em mắc bệnh suy dinh dưỡng thấp còi. Trong đó, phần lớn nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do sai lầm của các bậc phụ huynh trong cách chăm sóc trẻ em, cụ thể là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý.
Một chế độ dinh dưỡng không khoa học và không được cung cấp đủ dưỡng chất sẽ gây ra hậu quả là chứng bệnh suy dinh dưỡng ở trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ sau này. Dưới đây là một số sai lầm phổ biến trong cách nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ em của cha mẹ Việt:
4 sai lầm trong cách chăm sóc trẻ em
Không cho trẻ bú sữa mẹ
Theo một kết quả điều tra tại huyện Kiến Thụy, tỉnh Hải Phòng, tỉ lệ trẻ được bú mẹ ngay sau sinh 1 giờ chỉ chiếm 55.2%. Và một con số đáng buồn hơn là chỉ 20.2% trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong vòng 6 tháng đầu.
Như mẹ đã biết, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất, chứa nhiều dưỡng chất nhất hơn bất kỳ loại thực phẩm nào. Chỉ có sữa mẹ mới là nguồn thức ăn đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của trẻ trong những năm đầu đời. Ngoài ra nó còn chứa các kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các vi khuẩn và virus gây bệnh. Hơn thế nữa, nuôi con bằng sữa mẹ sẽ giúp giảm nguy cơ suy dinh dưỡng hoặc thừa cân béo phì ở trẻ, các bệnh lý tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường,…
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ
Dù sữa mẹ tốt như vậy nhưng có không ít bà mẹ hiểu và chịu cho trẻ bú đủ sữa, cũng như duy trì suốt 6 tháng đầu đời. Các lý do đưa ra có thể là: mẹ đi làm sớm, mẹ lầm tưởng rằng sữa mẹ không tốt bằng sữa công thức, tâm lý sính sữa ngoại, giữ gìn vóc dáng của mẹ,…
Sinh con ra đã khó, nuôi con khôn lớn, khỏe mạnh lại càng khó khăn hơn. Đó là trách nhiệm, đồng thời cũng là nghĩa vụ của những bậc sinh thành. Do đó, bằng mọi cách mẹ hãy để con được hưởng trọn những giọt sữa mát lành từ mẹ, bởi đó là món quà vô giá với mỗi đứa trẻ.
Ăn dặm quá sớm hoặc quá muộn
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khi chăm sóc trẻ em, chỉ cho trẻ ăn dặm bổ sung khi đã tròn 6 tháng tuổi. Vì ở độ tuổi này nhu cầu dinh dưỡng của trẻ tăng cao, sữa mẹ không thể đáp ứng đủ.
Thế nhưng theo quan niệm của nhiều gia đình Việt, trẻ ăn dặm sớm sẽ cứng cáp hơn và không nhanh bị đói. Bởi vậy, họ để trẻ ăn dặm khi chỉ mới 4 hoặc 5 tháng tuổi, thậm chí một số trẻ còn ăn dặm từ tháng thứ 3. Việc làm này là hoàn toàn tai hại! Trẻ ăn dặm sớm dễ bị rối loạn tiêu hóa do hệ tiêu hóa còn quá non nớt, không đủ khả năng tiêu hóa các thức ăn khác ngoài sữa mẹ, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng. Đặc biệt, các mẹ các bà ở nông thôn còn có thói quen nhai, mớm thức ăn cho trẻ rất mất vệ sinh, dễ làm lây lan các bệnh do vi khuẩn từ miệng gây ra.
Trẻ ăn dặm sớm dễ bị rối loạn tiêu hóa do hệ tiêu hóa còn quá non nớt, không đủ khả năng tiêu hóa các thức ăn khác ngoài sữa mẹ
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, khi đã đủ 6 tháng tuổi và chuyển sang thực đơn ăn dặm mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn từ lỏng (như sữa), sang bột loãng, bột đặc, cháo và cơm.
Chăm sóc trẻ em và nuôi dưỡng khi trẻ ốm
Chăm sóc trẻ trong và sau khi ốm rất quan trọng, vì nó sẽ giúp trẻ nhanh hồi sức, tăng thêm đề kháng để chóng khỏi bệnh. Trường hợp trẻ ốm, sốt, mắc các bệnh do rối loạn đường tiêu hóa thì nhu cầu dinh dưỡng cao hơn bình thường. Nhưng không ít bà mẹ lại bắt con phải kiêng khem một số đồ ăn như: thịt gà, cá, bún, chuối, đồ dầu mỡ, rau xanh,… vì nghĩ rằng những món ăn này chỉ khiến trẻ thêm bệnh và khó chịu đường tiêu hóa.
Chế độ ăn uống phản khoa học này càng khiến trẻ lâu khỏi bệnh hơn. Thậm chí sau khi khỏi bệnh thì trẻ cũng bị biếng ăn, dễ mắc nguy cơ suy dinh dưỡng.
Bắt trẻ sử dụng một thực đơn ăn uống kiêng khem khi ốm là việc làm phản khoa học
Để trẻ ăn quá nhiều chất bổ dưỡng
Trong 1 năm đầu đời, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ thay đổi liên tục qua từng tháng tuổi. Ví dụ: trẻ từ 6-11 tháng tuổi là 2-2.5 gram đạm/ kg/ 24 giờ; lượng dầu mỡ thì chỉ khoảng 1-2 thìa/ bữa ăn. Có thể thấy dù trẻ còn nhỏ và dạ dày thì khá bé nhưng nhu cầu dinh dưỡng lại khá cao. Do đó, cha mẹ cần chăm sóc trẻ em đúng cách và khoa học, và còn phải đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong quá trình chế biến. Chỉ cho trẻ ăn đủ theo nhu cầu, tránh ăn quá nhiều gây rối loạn tiêu hóa, kéo theo đó là tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng.
Không nên để trẻ ăn dư thừa chất
Một bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng là bữa ăn cân bằng 4 nhóm chất: đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Cho ăn đủ vừa giúp tiêu hóa của trẻ hoạt động và hấp thu tốt hơn, vừa làm giảm nguy cơ suy dinh dưỡng thấp còi.
Trên đây là những lời khuyên cho mẹ về những sai lầm thường gặp trong cách chăm sóc trẻ em. Rất mong những thông tin hữu ích này sẽ giúp mẹ có thêm bí quyết nuôi con khỏe mạnh!